جنگ‌های بدون برنده همواره چیزی است که فکر مرا درگیر خودش می‌کند.
انگار که تعداد این جنگ‌ها همیشه بیشتر از جنگ‌های بردوباختی است.
خصوصاً در روزگار خودمان و در نبردهای فکری که هرروز می‌بینیم و می‌شنویم یا به‌نوعی درگیرش هستیم.
جنگ‌های بدون برنده آن‌هایی هستند که طیف ندارند. تنها دو قطب قطعیت دارند:
درست یا نادرست.
می‌شود یا نمی‌شود.
بله یا خیر.
در هر سر این دو قطب که قرار بگیری عموماً می‌بازی.
هرکسی که ظاهراً در چنین نبردهای کلامی برنده می‌شود و می‌تواند به‌گونه‌ای حرفش را به کرسی بنشاند، بزرگ‌تر می‌بازد.
و آن‌که به‌ظاهر باخته، قدری بیشتر برده است. چون به یک دستاورد ارزشمند می‌رسد به نام «تردید».
برنده بودن از آنِ آن‌هایی است که بین این دو قطب قرار می‌گیرند و در یک طیف فکری بین درست و نادرست، بین مثبت و منفی قرار دارند. با نگاه تردیدآمیز به آن‌هایی که در انتهای این طیف قرار دارند.
در جهان پیچیدگی، بهترین شکل تطبیق پیدا کردن با دنیا، دوری از ساده‌اندیشی است.
ساده‌اندیشی همیشه با قطعیت همراه است.
همان‌طور که پیچیدگی با تردید و ابهام معنی پیدا می‌کند.
از اینجاست که می‌توان گفت یکی از اصول اتیکت در رفتار با خودمان این است که تردیدهایمان را به رسمیت بشناسیم و آن‌ها را نشانه‌ای از رشد فکری بدانیم.
اگر بر روی حرفی که ساعاتی پیش زدیم نمی‌توانیم بمانیم، شاید باید به این فکر کنیم که در مسیر جریان سیال و تغییرپذیر و ناپایدار و آموزندۀ زندگی حرکت می‌کنیم و در حال یادگیری هستیم.
اگر بدون ترس با تردیدهایمان مواجه نشویم، به دام ساده‌اندیشی می‌افتیم.
ما ذاتاً تمایل داریم تا همه‌چیز را ساده کنیم.
این‌قدر ساده که برایمان قابل‌درک و قابل‌فهم شود.
به‌این‌ترتیب جا را برای سودجویانی باز می‌کنیم که ما را دعوت به یک نوع یقین می‌کنند. این‌ها افرادی هستند که می‌توانند ما را به عقب برگردانند و به دنیای آشنایی ببرند که هر معادله در آن‌یک جواب بیشتر ندارد.
باور کردن این افراد و همراه شدن با آن‌ها در این مسیر، کوتاه‌ترین راه برای رسیدن به بلندترین و پایدارترین شکست‌هاست.
بالندگی روح از آنِ آن‌هایی می‌شود که از دو قطب قطعیت فاصله می‌گیرند و به این باور می‌رسند که تردید در روزگار عدم قطعیت، آرامش‌بخش‌تر از یقین است.
پی‌نوشت: خواندن این پست با نگاه بدون استثنا و آوردن مثال‌های نقض برای آن، نمونه‌ای از نگاه کردن از قطب قطعیت است و می‌تواند نمونه‌ای از نگاه بازنده باشد.
1 دیدگاه. دیدگاه جدید بگذارید
بسیار عالی اما قابل بحث