یکی از بهترین راهها برای حل مشکلات، پرسیدن سؤالات بهتر است.
به آخرین باری که با مشکلی دستو پنجه نرم میکردید فکر کنید.
به خودگوییها و سؤالاتی که در خلوت مطرح میکردید فکر کنید.
سؤالاتی که در خلوت از خودمان میپرسیم، میتوانند باعث خودتخریبی شوند یا نقش خوددرمانی داشته باشند.
یکی از آن چیزهایی که باعث میشود درد در گذر زمان تسکین پیدا کند، التیام یابد و حتی به چیزی ارزشمند تبدیل شود، این است که در طی زمان جنس سؤالاتی که در ذهن خود مطرح میکنیم تغییر میکنند.
مثلاً از سؤالاتی مانند اینکه «چرا این اتفاق برای من افتاد» یا «چرا این اندازه بد عمل کردم و در آن موقعیت ناتوان بودم» در گذر زمان به سؤالاتی از این قبیل تغییر شکل پیدا میکند: «حالا چه کاری میتوانم برای حل مشکل انجام دهم؟» یا «این اتفاق چه درسی برای من داشت؟ » یا «چطور باید عمل کنم تا در موقعیتهای آینده بهتر ظاهر شوم؟»
ما مدام در حال سؤال کردن هستیم. هم از خود و هم از دیگران.
وقتی سؤالات ما از جنس درماندگی، ناامیدی و گذشتهنگر باشند، عجیب نیست اگر مدام درجا بزنیم و حس خوبی نسبت به خود نداشته باشیم.
در رابطه با دیگران هم همینطور است. وقتی سؤالاتی که مطرح میکنیم از جنس بازخواست کردن، توضیح خواستن، مرتبط با ضعف و کمبودها باشد، عجیب نیست دیگران را از خود برانیم.
اما وقتی جنس سؤالات، رشددهنده، یاری کننده، امیدوار، آیندهنگر و سرشار از حس شدن و تغییر کردن باشد، احساس رضایت بیشتری برای خود و دیگران فراهم میکنیم.
یک پیشنهاد:
وقتی با مشکلی مواجه شدید، به سؤالاتی که ناخودآگاه در ذهن شما پرسه میزنند دقیقتر شوید.
ببینید چطور میتوانید این سؤالات را با پرسشهایی سازندهتر و بهتر جایگزین کنید؟
نمونه سؤالاتی که از جنس یادگیری و رشد هستند:
- چطور میتوانم به طرف مقابلم کمک کنم تا حس بهتری نسبت به من و خودش پیدا کند؟
- چه اتفاقاتی باعث شد این وضعیت ناخوشایند را تجربه کنم و چطور میتوانم از تکرار آنها جلوگیری کنم؟
- چطور میتوانم با خودم مهربانتر باشم و مسیر را برای تغییر کردن هموار کنم؟
- آیا خودسرزنشی کمککننده است یا باید به جای آن دست به اقدامی سازنده بزنم؟
- در این موقعیت چه چیزی میتواند به شکل مثبت تغییر کند؟
- چطور میتوانم مسئولیت اتفاقات را به عهده بگیرم و کمکی کنم؟
- من چه چیزی میتوان ماز این موقعیت یاد بگیرم؟
- به جای تلاش برای تغییر دادن دیگران بهتر است کدام موضوعات در ذهن من تغییر کند؟
- چه طرز فکری مرا به این موقعیت رسانده و برای تغییر اوضاع باید چه باروهایی در ذهن من تغییر پیدا کند؟
- میخواهم چه حسی داشته باشم و برای تجربۀ آن باید چه اقداماتی انجام دهم؟
پرسیدن سؤالات بهتر از ما فرد متفاوتی میسازد.